مصرف سایر مواد و داروها در حین درمان نگهدارنده؛ الکل

مصرف مواد مختلف، به خصوص مواد سنگین‌تر موجب آسیب بخش‌هایی از مغز فرد مصرف‌کننده می‌شود که عملکرد آن‌ها موجب درک لذت‌های موجود در زندگی روزمره است. نتیجه‌ی طبیعی این آسیب آن است که فرد مصرف‌کننده پس از مدتی دیگر نمی‌تواند لذات طبیعی زندگی را احساس کند و بدون مصرف مواد، دچار حالت بی‌لذتی از زندگی خواهد شد. قطع مصرف مواد در فرایند درمان و ثبات خلقی سبب می‌شود که این وضعیت به تدریج بهبود یابد. اما واقعیت آن است که این روند بهبودی در بسیاری از افراد بسیار کند صورت می‌گیرد و عموماً بقایایی از تخریب‌های حاصل از مصرف مواد (از جمله بی‌لذتی ناشی از آن) حتی بعد از مدتی طولانی باقی می‌ماند. کشور ما شرایط خاصی از وضعیت اعتیاد و درمان آن را تجربه می‌کند. واقعیت آن است که مصرف مواد اپیوئیدی، که بومی ایران بوده‌اند و عوارض ناشی از این مواد، با حضور بیش از 4000 مرکز درمان اختصاصی سوء مصرف مواد و استفاده از داروهای آگونیستی مانند متادون و بوپرنورفین، به میزان قابل قبولی کنترل شده بودند. اما سن متوسط درمان نگهدارنده با داروهای آگونیست در ایران، کم‌تر از چند سال بود که از یک طرف با اپیدمی مصرف الکل و از طرف دیگر با سیاست‌های انقباضی توزیع داروی آگونیست مواجه گردید.